Değerli Meslektaşlarımız,
Çocuk Acil ve Yoğun Bakım Dergisi’nin 2025 yılının ilk sayısını sizlerle paylaşmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Çocuk acil tıp ve yoğun bakım alanında küresel olarak hızla gelişen bilimsel bilgi birikimini ulusal ve uluslararası platformlarda paylaşma misyonuyla yayın hayatını sürdüren dergimiz, ESCI endeksinde yer alan konumunu güçlendirmeye devam etmektedir. Bu sayımızda, özellikle çocuk acil servislerinde sık karşılaşılan klinik durumlar ve ebeveyn eğitimi temaları etrafında şekillenen değerli araştırmalar, olgu sunumları ve bir protokol makalesi yer almaktadır.
Dergimiz, önümüzdeki dönemde uluslararası görünürlüğünü artırmak, atıf oranlarını yükseltmek ve Science Citation Index Expanded (SCIE) endeksine dahil olmak için stratejik adımlar atmaya devam etmektedir. Bu doğrultuda, uluslararası hakemlerimizin sayısını artırıyor, çift-kör hakem değerlendirme süreçlerimizi güçlendiriyor ve özellikle çok merkezli çalışmaları özendiriyoruz. Ayrıca, çocuk acil tıp ve yoğun bakım alanında güncel konulara odaklanan özel sayılar çıkarmayı planlıyoruz.
Çocuk acil tıp ve yoğun bakım alanında küresel eğilimler, kanıta dayalı protokollerin standardizasyonu, dijital sağlık teknolojilerinin entegrasyonu ve pandemi sonrası dönemde sağlık sistemlerinin dirençliliğinin artırılması yönünde şekillenmektedir. Dergimiz, bu küresel eğilimleri yakından takip ederek, ülkemizdeki uygulamaların uluslararası standartlarla uyumlu gelişmesine katkı sağlamayı hedeflemektedir.
Öncelikle, derneğimizde gerçekleşen yönetim değişikliğine değinmek isterim. Uzun yıllar boyunca derneğimize büyük emek ve katkı sağlayan, vizyoner liderliğiyle Çocuk Acil Tıp ve Yoğun Bakım Derneği’ni ulusal/uluslararası platformlarda başarıyla temsil eden Prof. Dr. Dinçer Yıldızdaş’a ve yönetim kuruluna özverili çalışmaları ve değerli katkıları için teşekkürlerimizi sunarız. Prof. Dr. Yıldızdaş’ın başkanlığı döneminde, önceki dönemlerde de olduğu gibi derneğimiz ve dergimiz önemli atılımlar gerçekleştirmiş, bilimsel ve akademik alanda kayda değer ilerlemeler kaydetmiştir.
Derneğimizin yeni başkanı Prof. Dr. Özlem Tekşam’a ve yönetim kuruluna görevinde başarılar dileriz. Prof. Dr. Tekşam’ın liderliğinde, camiamızın desteği ve ortak enerjisiyle derneğimizin ve dergimizin daha da gelişeceğine, ulusal ve uluslararası alanda etkinliğini artıracağına olan inancımız tamdır. Bu süreçte tüm üyelerimizin ve okuyucularımızın desteği, derneğimizin ve dergimizin geleceği için büyük önem taşımaktadır.
Büyük bir memnuniyetle paylaşmak isteriz ki, 7-9 Nisan 2025 tarihlerinde Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de “1. Türkiye-Azerbaycan Çocuk Acil ve Yoğun Bakım Konferansı” başarıyla gerçekleştirilmiştir. Azerbaycan ile Çocuk Acil ve Yoğun Bakım Derneği’nin ilişkileri 2015 yılında o zamanki dernek başkanı Prof. Dr. Hayri Levent Yılmaz ile dernek üyemiz Prof. Dr. Nurettin Onur Kutlu tarafından TİKA desteği ile başlatılmış, Azerbaycan’ın çeşitli reyonlarında çok sayıda Çocuklarda İleri Yaşam Desteği kursları düzenlenmiş, Azerbaycan Sıhhiye Nazırlığı ile görüşmeler yapılarak bu bilimsel ilişkilerin temeli güçlendirilmiştir. Derneğimizin uluslararası iş birliklerini geliştirme stratejisi kapsamında, 2018 yılında önceki girişimin devamı niteliğinde Bosna Hersek ile de bilimsel ve eğitim odaklı ilişkiler başlatılmış, bölgesel çocuk acil tıp ağının genişletilmesine önemli katkılar sağlanmıştır.
Bu karşılıklı ilişkiler sonraki yıllarda da derneğimiz tarafından önem verilerek geliştirilmiş ve bu yıl Türk Çocuk Acil Tıp ve Yoğun Bakım Derneği ile Azerbaycan Sıhhiye Nazırlığı, TABİB’in birlikte düzenlediği, TİKA (Türk İş Birliği ve Koordinasyon Ajansı) tarafından desteklenen konferans ile daha da ileri seviyelere taşınmıştır.
Ayrıca, geçtiğimiz yıl 04-06 Ekim 2024 tarihleri arasında Türk Çocuk Acil Tıp ve Yoğun Bakım Derneği ile Bosna-Hersek Pediatri Derneği’nin iş birliğiyle Saraybosna’da “Sık Görülen Çocuk Acillerin Yönetimi” konulu toplantı da başarıyla gerçekleştirilmiştir. Bu toplantı, Bosna Hersek ile 2018’de başlayan bilimsel iş birliğinin devamı niteliğinde olup, bölgesel çocuk acil tıp uygulamalarının standardizasyonuna önemli katkılar sağlamıştır.
Bu uluslararası iş birlikleri, WHO’nun “Bölgesel ve Sınır Ötesi Sağlık Hizmetleri İş Birliği” önerileriyle de uyumlu olarak bölgesel sağlık kapasitesinin güçlendirilmesine katkı sağlamaktadır. Bu konuda emeği geçen Prof. Dr. Tanıl Kendirli’ye, Prof. Dr. Nurettin Onur Kutlu’ya, Prof. Dr. Dinçer Yıldızdaş’a, Prof. Dr. Murat Duman’a, Prof. Dr. Özlem Tekşam’a, dernek yönetim kurullarımıza ve camiamızın tüm emektaşlarına teşekkür ederiz.
Bu sayımızda yer alan bilimsel çalışmalar, çocuk acil ve yoğun bakım alanında önemli katkılar sunmaktadır. Ulusoy ve arkadaşlarının “Pediatrik Testis Torsiyonunun Tanısında ve Ameliyat Sonrası Testis Atrofisinin Öngörülmesinde Serum İskemi Modifiye Albümin Düzeylerinin Değeri” başlıklı çalışması, serum IMA düzeylerinin pediatrik testis torsiyonu tanısında ve prognoz tahmininde kullanılabilecek değerli bir biyobelirteç olduğunu göstermektedir. Bu bulgu, klinik karar verme süreçlerinde objektif ölçütlerin geliştirilmesi açısından önemlidir.
Özden ve arkadaşlarının “2009 İnfluenza A/H1N1 Pandemisinde Çocuk Acil Servisine Grip Benzeri Hastalık Kliniği ile Başvuran Hastaların Değerlendirilmesi” başlıklı çalışması, pandemi dönemlerinde çocuk acil servislerinin yönetimi ve risk gruplarının belirlenmesi açısından değerli veriler sunmaktadır. Bu çalışmanın bulguları, COVID-19 sonrası dönemde sağlık sistemlerinin dirençliliğini artırmaya yönelik küresel çabalara katkı sağlayabilecek niteliktedir.
Akça ve arkadaşlarının “Febril Nöbet ve Epileptik Konvülziyonda Ebeveyn Kaygı Düzeylerinin Karşılaştırılması” başlıklı çalışması, ebeveynlerin konvülziyon türünden bağımsız olarak benzer kaygı düzeyleri yaşadıklarını göstermektedir. Bu bulgu, klinik pratikte ebeveyn eğitimi ve psikolojik destek stratejilerinin geliştirilmesi açısından önemli ipuçları sunmaktadır ve çocuk acil servislerde aile merkezli bakım modellerinin önemini vurgulayan güncel literatürle uyumludur.
Yıldırım ve arkadaşlarının “Çocuklarını Yüksek Ateş ile Acile Getiren Ebeveynlerin Ateş Yönetimini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi” başlıklı çalışması, ebeveynlerin eğitim düzeyi, ekonomik durumu ve yaşadıkları yerin ateş yönetimi üzerindeki etkisini ortaya koymaktadır. Bu çalışma, özellikle kırsal kesimde yaşayan ve düşük eğitim düzeyine sahip ebeveynlere yönelik eğitim programlarının geliştirilmesi gerekliliğini vurgulamaktadır ve sağlık eşitsizliklerinin azaltılmasına yönelik küresel çabalara katkı sağlamaktadır.
Dinçer ve arkadaşlarının “Çocuk Acil Servise Başvuran Ebeveynlerin Temel İlk Yardım Bilgisi Düzeylerinin Değerlendirilmesi” başlıklı çalışması, ebeveynlerin ilk yardım eğitimi alma oranlarının düşük olduğunu ve eğitim düzeyi ile ilk yardım bilgisi arasında anlamlı bir ilişki olduğunu göstermektedir. Bu bulgular, toplum temelli ilk yardım eğitim programlarının yaygınlaştırılmasının gerekliliğini ortaya koymaktadır. Bu gereklilik, Birleşmiş Milletler’in Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’ndan “Sağlıklı ve Kaliteli Yaşam” (SKA 3) hedefiyle doğrudan örtüşmekte, özellikle çocuk ölümlerinin azaltılması (SKA 3.2) konusunda toplumsal kapasitenin güçlendirilmesine katkı sağlamaktadır. Toplum temelli ilk yardım eğitimlerinin yaygınlaştırılması, sağlık okuryazarlığını artırarak sürdürülebilir kalkınma için eğitim (SKA 4.7) hedefine de hizmet etmektedir.
Bu sayımızda ayrıca iki önemli olgu sunumu yer almaktadır. Döndü ve arkadaşlarının “Deprem Kaynaklı Şiddetli Ezilme Yaralanmasında Ampütasyonu Önlemek için Hiperbarik Oksijen Tedavisi Kullanımı” başlıklı olgu sunumu, 6 Şubat 2023 Türkiye depreminde yaralanan bir çocukta hiperbarik oksijen tedavisinin etkinliğini göstermektedir. Bu olgu, afet tıbbı ve çocuk travma yönetimi açısından önemli dersler içermektedir ve doğal afetlerde pediatrik bakımın optimizasyonu konusunda literatüre değerli bir katkı sunmaktadır.
Karabacak ve arkadaşlarının “On Bir Yaşında Febril Enfeksiyonla İlişkili Epilepsi Sendromu Tanılı Bir Erkek Çocuğun Başarılı Tedavisi” başlıklı olgu sunumu ise, nadir görülen ve tedavisi zor olan FIRES’in multidisipliner yaklaşım ve ketojenik diyet tedavisi ile başarılı yönetimini göstermektedir. Bu olgu, dirençli epilepsi yönetiminde ketojenik diyetin potansiyel rolünü vurgulamaktadır.
Son olarak, bu sayımızda derneğimizin çalışma grubunun hazırladığı “Kritik Çocuk Hastada Status Epileptikus” başlıklı protokol makalesi yer almaktadır. Özcan ve arkadaşları tarafından hazırlanan bu protokol, status epileptikus tanımı, sınıflandırması ve tedavi yaklaşımları hakkında güncel ve kapsamlı bilgiler sunmaktadır. Derneğimizin çalışma grubu tarafından titizlikle hazırlanan bu protokol, klinik uygulamada standardizasyonu sağlamak açısından değerli bir kaynak niteliğindedir ve ülkemizde çocuk acil ve yoğun bakım ünitelerinde status epileptikus yönetiminde ortak bir dil oluşturulmasına katkı sağlayacaktır.
Bu sayımızda yer alan çalışmalar, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nden özellikle “Sağlıklı Bireyler” (SKA 3) hedefine doğrudan katkı sağlamaktadır. Ebeveyn eğitimi odaklı araştırmalar ve toplum temelli ilk yardım eğitimi önerileri, “Nitelikli Eğitim” (SKA 4) hedefiyle de uyumludur. Ayrıca, afet tıbbı alanındaki olgu sunumumuz, “Sürdürülebilir Şehir ve Yaşam Alanları” (SKA 11) kapsamında değerlendirilebilecek önemli bir katkı sunmaktadır.
Dergimizin bu sayısında yer alan tüm çalışmalar, çocuk acil ve yoğun bakım alanında bilimsel bilgi birikimine önemli katkılar sunmaktadır. Yazarlarımıza değerli çalışmalarını bizimle paylaştıkları için teşekkür ederiz. Ayrıca, hakemlerimize titiz değerlendirmeleri ve editöryal ekibimize özverili çalışmaları için minnettarız.
Dergimizin etki faktörünü artırmak ve uluslararası görünürlüğünü güçlendirmek için siz değerli araştırmacılarımızın katkıları hayati önem taşımaktadır. Çalışmalarınızı dergimize göndermenizi, yayınlanan makalelere atıf yapmanızı ve dergimizi uluslararası platformlarda tanıtmanızı önemle rica ediyoruz. Gelecek sayılarımızda, alanımızdaki güncel gelişmeleri ve değerli araştırmaları sizlerle paylaşmaya devam edeceğiz.
Saygılarımızla,
Prof. Dr. Hayri Levent Yılmaz
Baş Editör
Çocuk Acil ve Yoğun Bakım Dergisi
