Öz

Giriş

Çocuk acil serviste (ÇAS) çocukların kan alma işlemleri sırasında ebeveynlerin yaşadığı stres ve kaygı, çocuğun tıbbi durumu, prosedürlere aşina olmama, sağlık çalışanlarıyla etkileşimler ve ebeveynlerin bilgi eksiklikleri gibi bir dizi faktörün karmaşık etkileşimiyle şekillenir. Bu çalışma, ÇAS’te çocuklarına kan alma işlemi yapılan ebeveynlerin durumluk ve sürekli kaygı düzeylerini belirlemeyi ve bu kaygı düzeylerini etkileyen faktörleri incelemeyi amaçlamaktadır.

Yöntemler

Tanımlayıcı kesitsel tipteki bu çalışma, Türkiye’nin güneydoğusunda bulunan üçüncü basamak bir hastanenin ÇAS’te gerçekleştirilmiştir. Veriler, sosyo-demografik bilgiler formu ve durumluk-sürekli kaygı envanterini içeren bir anket kullanılarak 180 ebeveynden toplanmıştır. Veriler 6 Ocak 2025 ile 20 Şubat 2025 tarihleri arasında toplanmıştır. Veriler, Windows için IBM SPSS istatistik, sürüm 22.0 kullanılarak analiz edilmiştir.

Bulgular

Ebeveynler orta düzeyde kaygı yaşamış olup, durumluk kaygı puanları ortalama 41,494±10,322 ve sürekli kaygı puanları ortalama 39,189±9,370 olarak bulunmuştur. Anneler, babalara kıyasla anlamlı derecede daha yüksek sürekli kaygı düzeyleri bildirmiştir (41,944±9,012’ye karşı 35,056±8,371, p<0,001). Daha düşük anne eğitim düzeyi, çalışmama durumu ve daha düşük gelir, daha yüksek sürekli kaygı ile ilişkilendirilmiştir. Çocuğunun hastalığı hakkında eğitim alan ebeveynlerin kaygı düzeyleri anlamlı derecede daha düşük bulunmuştur (p<0,05). Sağlık çalışanlarıyla iletişim ve bilgi sağlama konusundaki memnuniyet de azalmış kaygı ile ilişkilendirilmiştir.

Sonuç

Bu çalışma, özellikle anneler ve düşük sosyo-ekonomik statüye sahip olanlar arasında, pediatrik kan alma işlemleri sırasında ebeveynlerin yaşadığı önemli kaygıyı ortaya koymaktadır. Eğitim desteği sağlamak ve sağlık çalışanları ile ebeveynler arasındaki iletişimi iyileştirmek, ebeveynlerin kaygısını hafifletmeye yardımcı olabilir. Bu bulgular, ÇAS ortamlarında ebeveynleri desteklemek için gerekli müdahalelere duyulan ihtiyacı vurgulamaktadır.